راهنمایی حجّاج

در سفر حج تمتع، حجاج ایرانی در قالب کاروان سفر کرده و حدود یک ماه در کنار هم زندگی می کنند و لذا بر اساس  آموزه های دینی و فرهنگ ملی، از یکدیگر حمایت کرده و در صورت بروز مشکل به یاری هم می شتابند. 

در سفر حج، در برخی مواقع شرایطی پیش می آید که بر اثر ازدحام جمعیت و یا عوامل دیگر، بین زائران کاروان فاصله  می افتد و زائر، وسیله نقلیه، مسیر و راه منزل، ایستگاه اتوبوس و یا محل قرار کاروان را پیدا نمی کند. ، تمام تلاش خود « راهنما»سازمان حج و زیارت با راه اندازی ساز و کارهای راهنمایی و بکارگیری عوامل انسانی به عنوان  را برای راهنمایی و هدایت زائران گمشده به کار می بندد. 

 هدف از راهنمایی در حج:

در ایّام حج تمتّع اجرایی  » طرح راهنمایی حجّاج « با هدف راهنمایی گمشدگان و در راه ماندگان و هدایت جاماندگان از کاروانها، می شود.  

راهنمای حجّاج :

راهنمای حجاج  به یکی از عوامل ستادی سازمان حج و زیارت و یا عوامل اجرایی کاروان گفته می شود که با واحد راهنمایی  حجّاج همکاری می نمایند. 

 نحوه راهنمایی حجّاج: نحوه راهنمایی در حج بر اساس استقرار عوامل راهنما در اماکن حضور پرحجم زائران در مکه و مدینه طرّاحی شده است.

  راهنمایی حجّاج در مدینه منوّره:

با توجّه به فضای آرام و شرایط خاص شهر مدینه و اسکان همه زائران ایرانی در فضای اطراف و نزدیک به حرم نبوی، راهنمایی حجّاج در مدینه، فقط از طریق ستاد مربوطه و عوامل مستقر در میقات شجره، مدیریت و راهبری می شود. 

 راهنمایی حجّاج در مکه مکرّمه:

در ایّام حج با توجّه به کثرت زائران در مکه و موقعیّت جغرافیایی آن به لحاظ کوهستانی بودن و پراکندگی محل های اقامت زائران ایرانی در فاصله نه چندان دور از حرم، مکان های متعدّد و مختلفی برای استقرار عوامل راهنما پیش بینی شده است.

  مکان های حضور عوامل راهنما در مکه:

ـ در مسجدالحرام، باب ملک عبدالعزیز(تابلوی مشکی).

ـ در مسجدالحرام، باب السلام

ـ در مسجدالحرام، باب ملک فهد(تابلوی زرد).

ـ در مسجدالحرام، روبه روی چراغ سبز و مقابل رکن حجرالاسود.

ـ در مسجدالحرام، محوّطه مسعی(صفا و مروه).  غزه و…). ،

ـ در ایستگاه های اطراف حرم(باب علی ـ حضور گشت های راهنمای سیّار در اطراف مسجدالحرام که محل تردّد حجّاج ایرانی است.

ـ در زمان حضور زائران محترم در مشاعر مقدّسه عرفات، مشعرالحرام و منا(ایّام تشریق)، راهنمایی به شکل ویژه ای انجام می شود که در موعد مقرّر توضیح داده خواهد شد.

  گم شدگی و جاماندن از کاروان:

یکی از مشکلات احتمالی برخی از زائران در طول سفر حج، جاماندن از کاروان، گم شدن و در نتیجه معطّل ماندن و از دست دادن انرژی و توان جسمی است. 

 راههای پیشگیری از گمشدن و جاماندن از کاروان:

ـ همراه داشتن کارت شناسایی و گردن آویز کردن آن در تمام مدّت سفر.

ـ شناسایی و علامت گذاری ذهنی و عینی مسیرهای رفت و آمد.

ـ فاصله نگرفتن از جمع کاروان، به خصوص در اماکن پرازدحام فرودگاه، میقات، مشاعر مقدّسه، ایستگاه اتوبوس و…

ـ به خاطر سپردن محل ایستگاه ها و شماره خطوط اتوبوس در مکه و مراقبت از سوار و پیاده شدن به موقع.

ـ خودداری از تردّدهای غیرضرور به خصوص در مشاعر مقدّسه عرفات، مشعرالحرام و منا.

ـ تقیّد به حضور به موقع در محلهایی که به عنوان قرار تجمّع زائران کاروان تعیین می گردد.

ـ همراهی همه جانبه با کاروان در برنامه های دسته جمعی.

ـ عدم حضور در اماکن ناآشنا و غیرمرتبط با سفر.

ـ اهمّیت دادن به شرکت در جلسات آموزشی و توجّه به مطالب آن در طول سفر.

ـ داشتن تلفن همراه و ثبت شماره تلفن های مسوولین کاروان، مدیر مجموعه و ستاد راهنمای سازمان حج و زیارت در آن.

 ـ توصیه اکید می شود به محض ورود به عربستان و خرید سیم کارت عربی، در اوّلین فرصت شماره تلفن خود را به مسوولین کاروان اعلام نمایید.  

توصیه هایی در هنگام گم شدن و جاماندن از کاروان:

ـ در طول سفر اگر به هر دلیلی دچار مشکل شدید و احساس کردید که مسیر را نمی شناسید و از ادامه حرکت بازماندید، به فوریت با یکی از مسوولین کاروان، مدیر مجموعه و یا شماره تلفن های ستاد راهنمایی حجّاج تماس بگیرید.

 ـ دقّت داشته باشید که شماره تلفن مدیر و معاون کاروان و همچنین شماره تلفن مسوول ستاد راهنمایی حجّاج ایران در پشت کارت شناسایی شما درج شده است. 

ـ در صورتی که در حرم، خیابان ها، مناطق اطراف حرم، اقامتگاه ها، بازار، عرفات، مشعرالحرام و منا احساس کردید که مسیر را نمی شناسید، از پیمودن راه های نا آشنا خودداری کرده و موارد زیر را مورد توجّه قرار دهید:

 * نگران و مضطرب نشده و ضمن حفظ آرامش و خونسردی، به استراحت بپردازید.

 * از ادامه مسیرهای ناشناخته و بی هدف خودداری فرمایید تا دچار گرمازدگی، سوختن کف پا، تاول زدن انگشتان پا و عرق سوز شدن کشاله های پا نشوید، به خصوص این که کفش خود را نیز گم کرده باشید.

* به دنبال عوامل راهنمای ایرانی که با لباسهای فرم مخصوص در اماکن ثابت تردّد دارند، بگردید.

* به دنبال علامت ها، نشانه ها و رنگ هایی باشید که در جلسات آموزشی تشریح گردیده است.

* از اوّلین کاروان ایرانی که مشاهده کردید راهنمایی بخواهید.

* می توانید به یکی از کاروانهای ایرانی محلق شده و به کاروان خود برسید(به خصوص در حرکت های دسته جمعی مثل زیارت دوره و حضور در مشاعر مقدّسه). 

 کارت شناسایی زائر:

  برای سفر حج، یک فقره کارت شناسایی توسط سازمان حج و زیارت برای هر یک از زائران صادر می گردد.

  کارت شناسایی زائر تنها سند هویتی زائر ایرانی در عربستان است که در طول سفر باید همراه او باشد.

کارت شناسایی زائر حاوی اطّلاعات با ارزشی است که در هنگام گم شدن و یا خدای ناکرده در هنگام بروز حوادث، نقش تعیین

کننده ای ایفا می نماید. 

 اطّلاعات کارت شناسایی زائر عبارت است از:

ـ نام کشور  ـ نام و نام خانوادگی زائر ـ شماره گذرنامه زائر ـ نام استان اعزامی ـ شماره کاروان زائر  ـ شماره خط اتوبوس هتل مکه ـ آدرس هتل مدینه و آدرس هتل مکه ـ شماره تلفن مدیر کاروان ـ شماره تلفن معاون کاروان ـ شماره تلفن ستاد راهنمایی حجّاج ایران در مکه و مدینه ـ منطقه اسکان در عرفات و منا ـ بارکد تمامی اطّلاعات زائر 

 کارت شناسایی زائر به مثابه یک کارت طلایی:

ـ کسانی که به راحتی کاروان خود را پیدا می کنند، از طریق اطّلاعاتی است که بر روی کارت شناسایی آنان درج گردیده است.

ـ با مراقبت از کارت شناسایی خود، در طول سفر، آن را به عنوان یک کارت طلایییو یک همراه ارزشمند همیشه به صورت گردن آویز به همراه خود داشته باشید.

ـ زائران تمامی کشورهای اسلامی دارای سندی هویتی هستند که به صورت دست بند، گردن بند و گردن آویز می باشد که همان نقش کارت شناسایی زائر ایرانی را ایفا می نماید. 

 مچ بند کاغذی شناسایی زائر:

 ـ با عنایت به این که احتمال دارد به دلایلی کارت شناسایی به عنوان اصلی ترین مدرک هویتی زائر مفقود گردد و مشکلاتی از این حیث برای زائر در طول سفر ایجاد شود، سازمان حج و زیارت نسبت به تهیه مچ بندی کاغذی برای زائران اقدام نموده است که اطلاعات کارت شناسایی زائر بر روی آن قرار داده شده تا از این طریق مدیران و دست اندرکاران کاروان ها و عوامل اجرایی ستادی بتوانند به راحتی نسبت به شناسایی زائر اقدام نمایند.  

چگونگی برخورد با زائران گمشده ایرانی:

  چنانچه در طول سفر به زائر ایرانی برخورد کردید که راه را گم کرده و یا از کاروانش جامانده، موارد زیر را مدّ نظر قرار دهید:

ـ از وی تفقّد و دلجویی نمایید و به او آرامش بدهید.

ـ در صورت نیاز، به وی آب بدهید و او را به عوامل راهنمای ایرانی معرفی نمایید تا به کاروان خود هدایت شود.

ـ چنانچه عوامل راهنمای ایرانی را نیافتید، وی را تا محل اسکان همراهی کنید.

 ـ چنانچه زائر مسن بود و یا بیماری خاصّی داشت، در همراهی وی دقّت بیشتری به عمل آورید.

ـ بر اساس اطّلاعات مندرج بر روی کارت شناسایی وی، با کاروان ایشان تماس بگیرید و موضوع را در میان بگذارید و به هیچ وجه او را رها نسازید. 

 شماره تلفن های اضطراری و ضروری در عربستان:

اورژانسص ۹۹۷ – پلیس  999  –  آتش نشانی ۹۹۸  – ستاد راهنمای حجاج ایران در مکه  8001160055  – ستاد راهنمای حجاج ایران در مدینه  8001160054

 فضلیت های کمک رسانی و یاری رسانی به هم سفر در دین مبین اسلام:

  همراهی با همسفر، از آداب و اخلاق اصلی سفر حج است.

  هم سفر را نباید تنها گذاشت، به ویژه در سفر حج که به اُنس و همکاری و همگامی بیشتر نیاز است.

برای زائران سال مند و کم توان، انجام اعمال و مناسک حج با مشکلات و سختی هایی همراه است، لذا مراقبت از حال آنها اهمّیت بسیاری دارد و البته از اجر و پاداش معنوی بالایی نیز برخوردار است. 

پیامبر اکرم(صلّی الله علیه وآله و سلّم) می فرماید: هر کس مسافر مومنی را کمک کند خداوند از او ۷۳ گرفتاری را دفع می نماید

حضرت امام صادق(علیه السّلام) می فرماید: کسی که با برادر ایمانی خود در راهی مصاحبت کند ولی او را رها سازد و بر او سبقت گیرد تا از نظرش ناپدید شود، به ریختن خون او اقدام کرده و به نابودیش کمک نموده است.

جهت استفاده از این فرصت الهی برای خدمتگزاری به ضیوف الرّحمن، از زائرانی که علاقمند به همکاری در این زمینه هستند دعوت می شود در این خصوص داوطلب گردند تا به عنوان همکار کاروان در طرح راهنمای افتخاری در طول سفر زائران را یاری دهند

نرم افزار مصباح

  این نرم فزار یک مسیر یاب هوشمند محسوب می شود که زایران می توانند آن را بر روی گوشی های هوشمند خود نصب کنند و از خدمات مناسب آن بهره بگیرند.

   این نرم افزار می تواند در طول موسم و برای رسیدن به مقصد راهنمایی کند

زایران می توانند با نصب آن بر روی گوشی های هوشمند خود از خدمات مناسب آن به صورت آنلاین و حتی آفلاین بهره ، بگیرند.

 مسیر یابی برای زائران عزیز، شناسایی زایران گمشده، کمک به زایران در راه مانده، نظرسنجی، ارتباط دو سویه با مسوولان سازمان و … بخشی از خدمات مصباح محسوب می شود.