به هنگام تأسیس مسجد النبی، در کناره شرقی آن، حجرههایی برای زندگی پیامبر (ص) و همسرانش ساخته شد که تا حدود نود سال پس از رحلت آن حضرت نیز سرِ پا بود. ابتدا حجرهای برای سوده، پس از آن عایشه و در امتداد آن، حجرهای برای حضرت فاطمه(س) بنا گردید. مورّخان نوشتهاند که رسول خدا(ص) در همان حجرهای که وفات یافت، مدفون شد. بر اساس آنچه که اهل سنت روایت کردهاند، این حجره، همان حجره عایشه بوده که حضرت در آن وفات یافت. احتمال دیگر نیز آن است که رحلت و دفن پیامبر در حجرهای در میان حجره عایشه و حجره حضرت فاطمه(س) بوده که آن حضرت برای استراحت در آنجا بسر میبرده و اختصاص به هیچ یک از همسرانش نداشته است.زمانی که پیامبر(ص) دفن شد و سپس ابوبکر و عمر را در کنار آن حضرت دفن کردند، به تدریج میان بخش متعلق به عایشه و این قسمت، پرده (و سپس در روزگار عمر دیوار کوتاهی) کشیده شد. این وضعیت تا زمان توسعه مسجد در عهد ولید، به همان شکل باقی بود. در آن زمان که قسمت شرقی مسجد توسعه یافت، مرقد مطهر در حالی که گرد آن یک پنج ضلعی کشیده شد، داخل در مسجد گردید. گفتهاند انتخاب پنج ضلعی از آن روی بود که شبیه کعبه به صورت مربع نباشد. به علاوه کسانی که در پشت آن به سوی قبله نماز میخواندهاند، چون سمت مثلثی آن برابرشان بود، در واقع، عملا رو به قبر بودن، برای آنان صدق نمیکرد.نخستین بار یکی از امرای اسماعیلی مصر با نام ابن ابی الهیجاء، پردهای را که سوره یس روی آن کتابت شده بود، روی مرقد مطهر پیامبر(ص) کشید و از آن زمان به بعد، پردهای که روی آن آیات قرآن نوشته شده بود، روی مرقد مطهر کشیده میشد.
در سال ۵۵۷، در اطراف مرقد، در زیر زمین، به دلیل احتمال نفوذ صلیبیها که بنای حمله و نفوذ از طریق دریای سرخ را داشتند سُرب ریخته شد تا مانع از دسترسی آنان به قبر پیامبر(ص) شود. پس از آن در سال ۶۶۸ و ۶۹۴ توسط برخی از سلاطین مملوکی مقصورههای چوبی برای حجره شریفه ساخته شد.تا این زمان، زائرانِ قبر پیامبر(ص) در فاصله یک و نیم متری آن حضرت، در اطراف دیواره پنج ضلعی، که عمر بن عبدالعزیز در اطراف قبر کشیده بود، میایستادند و زیارت میخواندند. جمال الدین اصفهانی، در اطراف حجره شریفه ضریح چوبی تا سقف کشید که در آتش سوزی سال ۶۵۴ سوخت. در همین آتش سوزی بود که سقف حجره شریفه نیز سقوط کرد. مستعصم، آخرین خلیفه عباسی گروهی را برای تعمیر فرستاد و آنان بیآنکه وارد حجره شریفه شوند، سقف را دوباره زدند.
در سال ۶۶۸ بَیبَرْس، دیواره مُشبکی به صورت ضریح در اطراف این پنج ضلعی، به صورت مستطیل شکل کشید و خانه حضرت زهرا(س) نیز داخل آن قرار گرفت و محدودهای تا محراب تهجد را داخل این مقصوره کرد. از این زمان به بعد، دسترسی مردم به قبر دورتر شد، خانه حضرت زهرا(س) از مسجد به داخل این مقصوره افتاد و ستون مربعة القبر نیز از دسترس مردم خارج شد. علت نامگذاری آن به مربعة القبر، واقع شدن آن در زاویه شمال غربی ضریح قبر پیامبر(ص) است.
محدوده حجره طاهره، که مرقد منسوب به فاطمه زهرا(س) و خانه ایشان در داخل آن قرار دارد، ۲۴۰ متر (۱۶ متر طول و ۱۵ متر عرض) مساحت دارد که ضریحی مطلاّ در اطراف آن کشیده شده است.
برای ضریح چهار در ساخته شد; یکی در سمت جنوب، یعنی قبله که نامش «باب التوبه» بوده، دیگری در سمت غرب آن که «باب الوفود» بوده و در نزدیکی اسطوانة السریر قرار داشته، دیگری «باب فاطمه» در دیواره شرقی حجره قرار داشته و چهارم «باب تهجّد» که در سمت شمال است.
در روزگار سعودی، هیچ تغییری جز تعمیرات موقت در حجره شریفه انجام نشد و همچنان به همان صورت نخست باقی مانده است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه