یکى از سؤالات مهم درباره حج، آن است که برچه کسانى حج واجب است و یکى از مسائل مهم در این اعمال، نیت است. براى روشن شدن پاسخ این دو سؤال بحث استطاعت باید تبیین شود، یعنى اگر شرایط استطاعت موجود باشد، حج بر آنها واجب است و باید به نیت حج واجب یا «حجه الاسلام» به‌جا آورند و چنان‌چه آن شرایط موجود نباشد، واجب نیست و به نیت مستحب به‌جا مى‌آورند و مى‌توانند به نیابت دیگرى انجام دهند.
اقسام استطاعت
– مالى
– بدنى (صحت و توانایى)
– طریقى (باز بودن و امنیت راه)
– زمانى (داشتن وقت کافى)
استطاعت مالى نیز به امور ذیل حاصل مى‌شود:
– داشتن مخارج حج (رفت و برگشت و مخارج دیگر)
– داشتن ضروریات زندگى، مانند خانۀ مسکونى، وسیلۀ سوارى، لوازم منزل، پوشاک، ابزار و سایر نیازمندى‌ها
– داشتن شغل یا ملک یا راه درآمد دیگرى که پس از برگشت مجبور نشود به سختى زندگى کند.